ALMANYA – İsrail’in Gazze’ye saldırısına karşı üniversitelerde düzenlenen protestolarla başlayan akademik özgürlük ve gösteri hakkı tartışmaları, yeni bir boyuta ulaştı. 2 binin üzerinde öğretim üyesi, akademik özgürlüğe müdahale ettiği gerekçesiyle Hür Demokrat Partili (FDP) Federal Bilim ve Araştırma Bakanı Bettina Stark Watziger’in istifasını istedi.
Kamuya açık ortak bir mektup yayınlayan akademisyenler, bakanın artık ‘kaldırılamaz’ olduğunu ifade etti. Bakanın, mayıs ayında Berlin Hür Üniversitesi’nde Filistin yanlısı gösteriye destek veren ve polisin gösteriyi dağıtmasına tepki gösteren öğretim üyeleri hakkında soruşturma talimatı verdiği ortaya çıkmıştı. Talimatı, Kuzey Almanya Kamu Yayın Kuruluşu (NDR) ortaya çıkarmıştı. Buna göre bakanlık uzmanlarına bir e-posta gönderen bakan, öğretim üyeleri hakkında ceza işlemi ile teşviklerin kesilmesi imkanlarının araştırılmasını istemişti. Bakanlık, tartışma konusu e-postayı Tagespiegel gazetesine doğruladı.
‘BAKAN ANAYASAYI VE YASALARI BİLMİYOR’
Öğretim üyeleri açık mektupta, e-postanın bakan Watzinger’in anayasayı bilmediğini, ayrıca da siyasi gücünü kötüye kullandığını gösterdiğini ifade ettiler. Bakanın bilim insanlarını sindirmek istediğini savunan öğretim üyeleri, “Siyasetçilerin kararlarına karşı eleştirici tavır alan bilim insanlarına baskıları otoriter rejimlerde görüyoruz” görüşünü belirtti. Bakanın öğretim üyeleri hakkında soruşturma ve teşvikleri kesme yetkisinin bulunmadığını hatırlatan öğretim üyeleri, bu konuda şunları yazdı:
“Eğitim eyaletlerin yetkisinde olduğu için öğretim üyeleri hakkında soruşturmayı eyaletler yapabilir. Teşvikleri kesme girişimi de anayasanın bilim özgürlüğü ilkesine aykırıdır.”
Mektupta bakanın Bild gazetesinde, “Filistin yanlısı protestolara desteğin, anayasaya uygunluğu şüpeheli” yönlü açıklamasına sert tepki gösterdiler, desteklerinin barışçı gösterilere olduğunu vurguladılar. Öğretim üyeleri, genel olarak bakan ile üniversitelere arasında bağın gittikçe zayıfladığını, kopma noktasına geldiğini ifade ettiler.
ÜNİVERSİTELERARASI KURUL DA BAKANA TEPKİ GÖSTERDİ
Üniversitelerarası Kurul Başkanı Walter Rosenthal da bakanın soruşturma talimatını eleştirdi. Bakanın barışçı gösterilere destek verenlere teşvikleri kesme girişiminin, anayasanın bilim özgürlüğü ilkesine aykırı olduğunu söyledi. Schleswing Holstein Eyaleti’nin Hıristiyan Demokrat Birlik Partili (CDU) Eğitim Bakanı Karin Prien’den de Watzinger’e eleştiri geldi. Redaktionsnetzwerk Deutschland (RND) haber sitesine konuşan Prien, “Bilim özgürlüğü dünyada baskı altında. Bizim liberal demokrasimizin dayanağı bilim özgürlüğü. Bir bilim bakanı bunda şüphe uyandırmamalı” dedi. Sosyal Demokrat Parti (SPD) Eğitim Politikaları sözcüsü yardımcısı Carolin Wagner, Watzinger’in bir an önce konuya açıklık getirmesini istedi. SPD, Yeşiller ve FDP’den oluşan Federal Hükümet politikacıları da bakandan konuya açıklık getirmesini talep etti
MÜSTEŞAR: BEN YAZDIM, ÖZÜR DİLERİM
Öte yandan, Federal Bilim ve Araştırma Bakanlığı müsteşarlarından Sabine Döring, tartışma konusu e-postayı bakanın isteğiyle kendisinin yazdığını söyledi. Der Spiegel’e konuşan Döring, talimatı yanlış anlamalara yol açacak biçimde ifade ettiğini söyleyip özür diledi. Bakan Watzinger ise konu hakkında henüz bir açıklama yapmadı.
